İTOSAM

Stratejik Araştırmalar Merkezi (İTOSAM) İstanbul Ticaret Odası bünyesinde İstanbul’un en nitelikli araştırma ve veri merkezlerinden biri olma hedefiyle kurulmuştur. 

İTOSAM, İstanbul Ticaret Odası ve paydaşlarının ihtiyaçları başta olmak üzere İstanbul ve Türkiye’nin ekonomik, sosyal, kültürel, teknolojik ve ekolojik gelişimi için ihtiyaç duyulan nitelikli araştırmaları ve projeleri yürütmeyi, çalışmalara öncülük etmeyi amaç edinmektedir. 

İTOSAM’ın sorumluluk ve hedefleri arasında şunlar yer almaktadır:

• İktisadi ve ticari hayata dair farklı kurumlar tarafından İstanbul özelinde toplanan verilerin bir araya getirilerek geniş veri havuzunun oluşturulması
• Oluşturulan veri havuzuna, saha çalışmaları ve farklı kaynaklardan sağlanacak verilerin eklenmesiyle, İstanbul özelinde iktisadi ve ticari hayatın hacmini ve canlılığını ölçecek veri setlerinin hazırlanması
• Hazırlanan veri setleri temel alınarak İstanbul özelinde ve Türkiye ekonomisine yönelik araştırmalar yapılması
• Araştırmaların kapsamını genişletmek adına, İstanbul’un ekonomik ve ticari hayatı üzerine akademik çalışmalar yapacak lisansüstü öğrencilerin ve akademisyenlerin desteklenmesi
• Yapılan araştırmalarla reel sektör aktörlerinin ve politika yapıcıların daha isabetli kararlar almalarını sağlayacak rapor ve analiz çıktılarının üretilmesi, bulguların kamuoyu ile paylaşılması

İstatistik

İstanbul Ticaret Odası çatısı altında yürütülen İstanbul’daki ticari hayata dair araştırmaların en önemlilerinden biri olan fiyatların takibi için fiyat toplanması ilk olarak 1914 yılında Düyûn-ı Umûmiye idaresi tarafından başlatılmıştır. O günkü adıyla “İstanbul Ticaret ve Sanayi Odası” olan İstanbul Ticaret Odası 1927 yılında piyasadan toplanan ve alınan fiyatlarla “İstanbul’da Hayat Pahalılığı Müş’iresi” adı altında ilk fiyat indeksi hesaplamasını yapmış ve 1928 yılında yayınlamıştır.

Odaların görevlerine ilişkin “5590 Sayılı Kuruluş Kanununda”; odaların kendi bölgeleri içinde iktisadi, ticari ve sınai faaliyetlere ait indeks ve istatistikler yapması, başlıca maddelerin piyasa fiyatlarını takip ve kaydetmesi ve mümkün olan vasıtalarla yayması hükmü yer almaktadır. Bu hüküm mucibince ekonomik kararların alınmasında, ticari faaliyetlerin yönlendirilmesinde paranın satın alma gücündeki değişmelerin tespitinde kullanılan fiyat indeksi çalışmalarına devam edilmiştir. 

Tüketicilerin satın alma gücünde zamanla meydana gelen değişimleri gösteren tüketici fiyat indeksleri başlıca şu amaçlar için kullanılır:

• Enflasyonun bir göstergesi olarak
• Hükümetlerin ekonomik politikalarının belirlenmesinde
• Ücret ve fiyat ayarlanmasında
• Fiyat analizlerinde
• Cari değerlerin reel değerlere çevrilmesinde
• Muhasebe hesaplarında
• Ticari faaliyetlerin yönlendirilmesinde
• Yıllık plan ve programlarda
• Kamu otoriterleri ve özel girişimcilerin üretim, verimlilik ve yatırıma yönelik   kararları almasında referans olarak 

Fiyat indekslerinin ekonomik hayatta yaşanan değişimleri anlamak ve yönünü tahmin etmek anlamındaki bu önemleri, yetkin ve güvenilir istatistik verilerinin üretilmesini de zorunlu kılmaktadır. İstatistik biriminin birincil misyonlarından birisi de İstanbul özelinde yetkin ve güvenilir istatistik verilerinin üretilmesidir. 

İstanbul Ticaret Odası bünyesinde farklı bir müdürlük altında çalışan İstatistik Birimi İTOSAM bünyesine dahil edilerek İstanbul özelinde yapılacak çalışma ve araştırmalara rehberlik edecek verilerin paydaşlara, firmalara ve kamuya sunulması süreçlerine de geçmişten getirdiği birikimle katkı sunmaktadır. 

Fiyat indeksleri çalışmalarının yanı sıra yayınlamış olduğu e-kitaplar ile kullanıcılarına ülke ekonomisine ait derlenmiş veri kaynakları da sunan İstatistik birimi yeni indeks ve araştırmalar ile çalışmalarına devam etmektedir. 

İstatistik Biriminin sorumluluk alanları: 

• İstanbul için hazırlanan yeni fiyat endeksinin düzenli (aylık) olarak kamuoyu ile paylaşılması 
• Fiyat toplama faaliyetlerine dair mevcut kalite güvence sisteminin sürekli iyileştirmelerle sürdürülmesi
• Türkiye ve İstanbul’a yönelik ekonomik ve sosyal göstergelerden oluşan kitap, rehber ve yönergelerin hazırlanması 
• Ülke ekonomisine dair karar alma mekanizmalarına yol gösterecek periyodik—aylık, üç aylık ve yıllık—yayınların hazırlanması
• İstanbul Ticaret Odası tarafından gerçekleştirilen fuar, seminer ve eğitimlerdeki memnuniyet durumunun istatistiki olarak ölçülerek analiz sonuçlarının ilgili müdürlüklerle paylaşılmak üzere raporlanması 
• "Vergi Ödülleri" planlamalarının yapılması

İstanbul Araştırmaları

İstanbul Araştırmaları Birimi, İstanbul özelinde yetkin ve güvenilir araştırma raporları üretmek amacıyla İTOSAM bünyesinde kurulmuştur. Türkiye’nin en büyük şehri olan İstanbul’un ekonomik, sosyal ve kültürel gelişmesine rehberlik edecek araştırma, rapor, yönerge ve önerilerin; paydaşların, firmaların ve karar vericilerin dikkatine sunulması birimin görevleri arasında yer almaktadır.  

Birim faaliyetleri kapsamında şunlar yer almaktadır: 

• İstanbul özelinde iktisadi ve ticari hayatın hacmini ve canlılığını ölçmek amacıyla hazırlanan veri setlerini araştırma ve analizlerde kullanmak 
• İstanbul özelinde oluşturulacak geniş veri havuzunu kullanarak, İTO üyeleri ve Türkiye ekonomisi karar vericileri için faydalı çıktılara dönüştürmek
• İstanbul özelinde gerçekleştirilecek saha çalışmalarına teorik, teknik ve uzmanlık desteği vermek
• İstanbul özelinde yapılacak saha çalışmalarından elde edilecek verileri analiz ederek çıktıları raporlaştırmak
• İstanbul menşeli firmaların sorunlarını ve beklentilerini ölçen düzenli anketler yaparak sorun alanlarını tespit etmek
• Yapılan anket sonuçlarını analiz etmek, yorumlamak ve kamuoyu ile paylaşılabilir hale getirmek

Paydaş İlişkileri

Paydaş İlişkileri Birimi, İTOSAM’ın temsiliyet gücünün artırılması ve paydaşlar ile güvenilir ve sürdürülebilir kurumsal ilişkilerin gerçekleştirilmesi amacıyla kurulmuştur. Merkez bünyesinde yapılacak olan tüm çalışma, etkinlik, araştırma faaliyetlerinin ilgili kurum, paydaş ve kamuoyu ile paylaşılması faaliyetlerin yürütülmesi Paydaş İlişkileri Biriminin sorumluluk alanı içerisinde bulunmaktadır. 

Paydaş İlişkileri Biriminin ana sorumluluk alanları şu şekilde sıralanmaktadır:

• İstanbul özelinde oluşturulması hedeflenen veri havuzuna katkı sağlamak amacıyla ilgili paydaşlar ile kurumsal ilişkileri yürütmek
• Merkez tarafından yayımlanan araştırma raporlarının kamuoyuna duyurulması, paylaşılması ve tanıtılması ile ilgili süreçleri yönetmek
• Stajyer Araştırmacı Programı kapsamında faaliyetleri koordine etmek
• Merkez bünyesinde toplantı, çalıştay ve etkinlikler düzenlemek 
• İç paydaşlar ile ortak faaliyetleri idare etmek

Veri Analitiği

Veri Analitiği Birimi, İstanbul özelinde güvenilir, kapsamlı ve sürekli güncellenen bir veri havuzu oluşturmak amacıyla kurulmuştur. İstanbul özelinde yapılacak çalışma ve araştırmaların altyapısını oluşturacak tüm ilgili veri ve veri setlerinin üretilmesi, geniş bir veri havuzunda toplanması ve verilerin görselleştirilmesi birimin sorumlulukları içinde yer almaktadır. 

Veri Analitiği Biriminin çalışma alanları ve faaliyetleri şu şekildedir:

• İstanbul’un iktisadi ve ticari hayatı üzerine toplanacak geniş veri havuzu çalışmalarının yönetilmesi
• İstanbul Araştırmaları Biriminin araştırma ve raporları için gerekli olan verilerin temini konusunda destek sağlanması
• İstanbul Araştırmaları Birimi tarafından hazırlanan çalışmaların ve bulguların görselleştirilmesi ve infografik çalışmalarının yürütülmesi
• İktisadi veriler ışığında eğilimlerin ve kalıpların belirlenmesi, olası risklerin ve faydaların belirlenerek bir eylem stratejisi oluşturulması  

Dersaadet Kütüphanesi

142 yılı aşkın köklü geçmişi ile yüzlerce yayın, proje ve etkinlik kapsamında hizmet veren İstanbul Ticaret Odası, eski Ticari Bilgi Merkezi’ni yeni nesil kütüphanecilik anlayışıyla revize ederek “Dersaadet Kütüphanesi” ismiyle İstanbul’un ekonomik, sosyal, kültürel ve turizm merkezi Eminönü’nde yer alan Tarihi Liman Hanı’nda hizmete sunmuştur. 

Kütüphanemiz; ticari, ekonomik, finansal ve iş dünyasına yönelik çeşitli alanlarda araştırmacı ve ilgililer için bilgiye açılan bir kapı olmayı hedeflemektedir. Bir ihtisas kütüphanesi olarak Dersaadet Kütüphanesi, İstanbul özelinde yapılacak çalışmaların da başvuru durağı olmayı misyon bellemiştir. Öncelikli teması “İstanbul ve Ticaret” olarak belirlenen Kütüphanemizin koleksiyonları; “İstanbul Koleksiyonu”, “İstanbul Ticaret Odası Yayınları Koleksiyonu”, “Ticaret ve Ekonomi Koleksiyonu”, “Nadir Eserler Koleksiyonu” ve “Genel Koleksiyon” olarak sıralanmaktadır. Aynı zamanda “Dijital Kütüphane” ile birlikte Kütüphanemizin ikinci katında, bireysel ve grup çalışmalarına olanak sağlayan toplam 60 okuyucu kapasiteli üç araştırma ve çalışma salonumuz bulunmaktadır. 

Dersaadet Kütüphanesi hizmetleri arasında:

• Basılı kaynaklara kütüphanede fiziksel olarak erişim sağlama
• Elektronik kaynaklara dijital ortamda erişim sağlama
• Ücretli ve ücretsiz veri tabanlarına erişim sağlama
• Rezervasyon sistemi ile bireysel ve grup çalışmalarına olanak sağlama
• Nadir Eserler Koleksiyonumuzu araştırmacılarımızın hizmetine sunma
• Etkinlik ve programlara ev sahipliği yapılması
• Araştırmacılara sunulan yayınların her geçen gün büyümesini sağlama
• Kütüphaneler arası iş birliği yaparak ulusal ve uluslararası gelişmelerin takip edilmesi
• Hafta içi - Cumartesi 09:00-19:00 saatleri arasında kullanıcılara hizmet verilmesi
• Ticaret alanında güncel süreli yayınların takip edilerek kütüphanemize kazandırılması bulunmaktadır.

Geniş ve zengin koleksiyonu ile geçmişten günümüze İstanbul’un tüm tarihi ve kültürel mirasının sorumluluk yükünü taşıyan Dersaadet Kütüphanesi, tüm İstanbul Ticaret Odası yayınlarına -basılı ve dijital ortamda- sunduğu erişim ile İstanbul’un kültürel, sanatsal, coğrafi ve iktisadi hayatını keşfe dalmak isteyen tüm kitapseverleri ve İstanbul sevdalılarını beklemektedir.